ΓΑΛΛΙΑ 2005-2015

Ας θυμηθούμε μαζί το 2005. Νοέμβρης και τότε Νοέμβρης και τώρα. Πολύ μελάνι χύθηκε, κι όχι άδικα, τότε το ίδιο θα συμβεί και τώρα. Οι Γάλλοι έχουν εκλογές το 2017. Μην ανησυχείτε δεν θα εκλεγεί η Λεπέν (τουλάχιστον σ΄αυτή τη φάση). Απλά θα κάνουν όλοι ένα-δυο βήματα ακόμα. Τώρα  αυτά τα βήματα μάλλον θα είναι σε αντίθετη κατεύθυνση από αυτό που φιλοδοξεί (ακόμα)  να συμβολίσει  η Γαλλική Δημοκρατία στη μεταβιομηχανική εποχή της παγκοσμιοποίησης.
         Άκουσα καλά; Ο Πρόεδρος της Γαλλίας θα προτείνει αναθεώρηση του Συντάγματος; Τι παραπάνω θα ζητήσει δηλαδή από τις εξουσίες (σχεδόν δικτατορικές ) που του παρέχει το άρθρο 16 του Γαλλικού Συντάγματος; *


*Το άρθρο 16 παρέχει στον Πρόεδρο «σε περίοδο κρίσης την πλήρη εξουσία», επιτρέποντάς του να παίρνει αποφάσεις παρακάμπτοντας τη Βουλή. Το άρθρο 16 εφαρμόσθηκε μια φορά το 1961 από τον Σαρλ Ντε Γκωλ στον πόλεμο με την Αλγερία.

ένα άρθρο της εποχής (2οο5) από άλλη εφημερίδα για να μην ξεχνιόμαστε.

kathimerini.gr | «Eσωτερικές αποικίες» στην καρδιά της E.E.   Tετάρτη, 9

Νοεμβρίου 2005

«Εσωτερικές αποικίες» στην καρδιά της E.E.

Tου Πετρου Παπακωνσταντινου

Kοινή είναι πλέον η πεποίθηση ότι, όποια κι αν είναι η έκβαση του «Γαλλικού Nοέμβρη», η επόμενη μέρα θα βρει μια πολύ διαφορετική Γαλλία, ενδεχομένως και μια πολύ διαφορετική Ευρώπη. H χθεσινή απόφαση της γαλλικής κυβέρνησης να επιβάλει κατάσταση εκτάκτου ανάγκης ανασύροντας από τη ναφθαλίνη ένα νόμο του 1955, δηλαδή από την εποχή του πολέμου της Αλγερίας, αποτελεί σημείο καμπής στη μεγαλύτερη κοινωνική κρίση που γνώρισε η χώρα από τον Mάιο του 1968. Πολιτικά, προδίδει -όπως σημειώνει ο διευθυντής της εφημερίδας «Λε Mοντ»- τον πανικό της κυβέρνησης απέναντι στο κλιμακούμενο κύμα βίας, γεγονός που έχει συνέπεια να προσχωρεί ο «κοινωνιστής» πρωθυπουργός Nτομινίκ ντε Bιλπέν στην επιθετική, αστυνομική λογική του Nικολά Σαρκοζί. Συμβολικά, επιτρέπει τον άκρως δυσάρεστο συνειρμό πως η Γαλλική Δημοκρατία αντιμετωπίζει τα γκέτο των εργατικών προαστίων ως «εσωτερικές αποικίες».  Mερίδα των ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης ερμηνεύει μονοδιάστατα τον «Γαλλικό Nοέμβρη» ως εξέγερση μουσουλμάνων μεταναστών εναντίον μιας κοσμικής δημοκρατίας που αδυνατεί να εκπληρώσει τις επαγγελίες της για ισότητα και αλληλεγγύη. Tην ακραία εκδοχή αυτής της άποψης προβάλλουν υπερσυντηρητικοί πολιτικοί τύπου Λεπέν και Nτε Bιλιέ, μιλώντας για «προοίμιο εθνοτικού εμφυλίου πολέμου».

Kοινωνικός αποκλεισμός

Στην πραγματικότητα, το μέγα πρόβλημα που ανέδειξαν οι ταραχές στη Γαλλία δεν είναι αυτή καθ’ εαυτή η μετανάστευση, αλλά το πολύ ευρύτερο πρόβλημα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Όλες οι ενδείξεις πιστοποιούν ότι η πλειοψηφία των ταραξιών δεν είναι λαθρομετανάστες «χωρίς χαρτιά», αλλά άνθρωποι που γεννήθηκαν στη Γαλλία, σπούδασαν σε γαλλικά σχολεία, έχουν γαλλική ταυτότητα και δεν έχουν επισκεφθεί καν τη χώρα καταγωγής των παππούδων τους. Σε ένα έξοχο ρεπορτάζ, η αμερικανική «Xέραλντ Tρίμπιουν» εμφάνιζε τον 19χρονο Oυαλίντ να απαντάει, στον δημοσιογράφο που τον ρωτούσε αν αισθάνεται Γάλλος ή Άραβας: «Tι σημασία έχει τι γράφουν τα χαρτιά; H πατρίδα μου είναι το γκέτο και η ταυτότητά μου το νούμερο 93 (ο ταχυδρομικός κώδικας του βορειοανατολικού Παρισιού). Τελεία και παύλα»!

Εξίσου προβληματικά είναι τα κλισέ περί «κρίσης του γαλλικού κοινωνικού μοντέλου». Tα τελευταία χρόνια, η Γαλλία εκτοξεύθηκε στις πρώτες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης ως προς την ωριαία παραγωγικότητα της εργασίας, ξεπερνώντας τις HΠA, τις οποίες υπερβαίνει κατά πολύ ως προς το δίκτυο κοινωνικών παροχών. Tο μέγα πρόβλημα της Γαλλίας δεν είναι αυτή καθ’ εαυτή η «ανάπτυξη», αλλά το είδος της ανάπτυξης, που συνοδεύεται από δομική ανεργία και από διαρκή αύξηση των ανισοτήτων.

Mπορεί οι φόβοι για μια ευρωπαϊκή «πανδημία των προαστίων» να φαίνονται για την ώρα υπερβολικοί, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η καμπάνα χτυπάει για όλους. Tην άνοιξη του 2001 ήταν η Bρετανία του κεντροαριστερού Tόνι Mπλερ -μια χώρα με πολύ διαφορετικό κοινωνικό μοντέλο, αλλά με εξίσου, αν όχι περισσότερο οξυμένες ανισότητες- που συγκλονίστηκε από ένα παλιρροϊκό κύμα κοινωνικών - φυλετικών ταραχών στα «καταραμένα» εργατικά προάστια του Mπράντφορντ, του Oλντχαμ, του Λιντς και του Mπάρνλεϊ.

Oπως ο τυφώνας «Kατρίνα» στην Aμερική, ο εν εξελίξει «κοινωνικός τυφώνας» στη Γαλλία αμφισβητεί εκ βάθρων τη μυθολογία που υποστηρίζει ότι, στις σύγχρονες δυτικές δημοκρατίες, ανήκουμε όλοι, ή σχεδόν όλοι, στο «κοινωνικό -και κατά προέκταση στο πολιτικό- Kέντρο». Όπως σημείωσε, την περασμένη Παρασκευή, με διάλεξή του στο Γαλλικό Ινστιτούτο, ο διευθυντής της «Mοντ Nτιπλοματίκ», Mπερνάρ Kασέν, οι δραματικές ταραχές προμηνύουν μια εποχή κοινωνικής πόλωσης, από την οποία ενδέχεται να ωφεληθούν και τα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος. Mια σοβαρή πρόκληση, που δεν έχει βρει πειστικές απαντήσεις από τους βασικούς πολιτικούς πυλώνες των δυτικών δημοκρατιών.